0-14 yaş grubundaki çocukların süt ve kalıcı dişlerini tedavi etmeyi amaçlayan bilim dalıdır.

Süt Dişleri :

Bebek  6 aylıkken süt dişleri sürmeye başlar.Bazen bir kaç ay erken ya da geç sürebilir.Normal bir durumdur ve endişelenmeye gerek yoktur.Süt dişlerinin sürmesi 2,5-3 yaşına kadar devam eder ve toplam 20 adet diş ağızda yerini alır.İlk kalıcı dişleri ise 6 yaşında sürmeye başlar.Süt dişlerinin tamamen değişip kalıcı dişlerin yerleşmesi 12-14 yaşları arasındadır.Bebeklerde diş sürmesi sırasında huzursuzluk,ağrı, tükürük akışı artışı, iştahsızlık ve her şeyi ısırmaya çalışması gibi belirtiler görülebilir.Bu rahatsızlıkları azaltmak için diş kaşıyıcılar,doktorunun önereceği diş jelleri ve ağrı kesiciler verilebilmektedir.

Biberon Çürüğü:

Bebek beslenmesinde kullanılan mamalar ve anne sütü şeker içermektedir. Süte şeker ve bal eklenerek çocuğa içirilip akşam yatırılırsa, gece boyunca ağızda kalan şeker dişlerde çürümelere neden olur. Emzik bala, reçele batırılırsa ve gece biberonla çocuğunuzu uyutursanız yine çürükler oluşacaktır.Bebeğinizi besledikten sonra, dişlerini bir tülbentle temizleyip su içiriniz.Biberonla beslenme en fazla 2 yaşına kadar devam edebilir.Parmak emme ve emzik kullanma gibi alışkanlıklara 2-2,5 yaşına kadar izin verilebilir.Parmak emme alışkanlığı devam ederse sebebi araştırılarak 3-6 yaş arasında mutlaka giderilmelidir.

Çocuklar Ne Zaman Dişlerini Fırçalamaya Başlamalıdır:

Bebek 6-8 aylıkken ilk süt dişleri ağızda göründüğünde,dişleri temiz bir tülbent ya da gazlı bez ıslatılarak silinebilir..Çocukların fırça tutma yeteneklerinin henüz gelişmediği dönemlerde (2 yaşından itibaren) çocuk diş macunları ve fırçaları kullanılarak dişleri ebeveynler  tarafından temizlenebilir.Okul öncesi çocuklarda önemli olan diş fırçalama alışkanlığı kazandırmaya çalışmaktır.Bu dönemde etkili ve yeterli fırçalayamazlar. Bu yüzden ebeveynler dişlerin tüm yüzeylerini fırçaladığını kontrol etmelidirler.Süt dişlerinin değişeceği düşünülerek ihmal edilmemelidir. Yetişkin dişlerinin düzgün yapıda olabilmesi için süt dişlerinin çok iyi fırçalanması,en ufak çürükte bile diş hekimine kontrole gidilmesi gerekmektedir.Süt dişindeki çürük daha sonra apseye neden olur.Altında oluşan sürekli diş tohumuna zarar vererek renk ve yapı bozukluğuna neden olur.Hiçbir problem olmasa bile, 6-7 yaşlarında diş hekimine gösterilerek olası iskeletsel bir kapanış bozukluğu erken dönemde tespit edilmiş olur.Tedavi edilmeyen süt dişleri zamanından önce kaybedileceğinden,kalıcı dişlerin dönük çapraşık,sıkışmış bir şekilde ağızda yer almasına neden olur.

Çocuklarda Diş Koruyucu Yöntemler

Fissür Örtücüler:

 Hiçbir aşındırma yapmadan arka dişler üzerinde bulunan oluklara uygulanan akışkan kıvamında kompozit dolgu maddeleridir. Diş minesine yapışarak olukları sıkı bir şekilde kapatır. Füssür örtücüler dişlerin fırçalanmasını kolaylaştıran yüzey oluşturarak, yiyecek artıkları ve bakterilerin yapışmasını engelleyerek çürük oluşumuna engel olur.

Flörür Uygulaması:

Flor bir elementtir. Diş macunlarının içinde de bulunmaktadır. Diş yüzeylerine yüzeysel olarak uygulanmasıyla, çürüğe dirençli bir diş oluşturduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Flörür uygulaması çocuklardan başka sağlıklı bireylere, dişlerinde hassasiyet ve erozyon olan bireylere, bakıma ihtiyacı olduğu için ağız bakımının yeterince sağlanamadığı bireylere, çürüğe yatkın kişilere de  uygulanabilir. Uygulama sıklığı kişinin yaş ve ağız sağlığı durumuna göre diş hekimi tarafından ayarlanır.Sistemik flörür uygulamasında ise hamilelere ,bebeklere ve sürekli diş oluşumunun çene içerisinde devam ettiği süre boyunca çocuklara fluor tabletleri verilmektedir.Fakat son zamanlarda yapılan çalışma sonuçlarına göre bu tabletlerin diş çürümesini önlemede o kadar da  etkili olmadıkları belirtilmiştir.Dişler sürdükten sonra diş yüzeylerine fluor uygulanmasının en etkili yöntem olduğu bilinmektedir.

Fluor Uygulaması:

1-Hekim tarafından ofiste diş yüzeylerine jel,vernik veya patlar şeklinde uygulanabilir.

2-Birey evde kendisi florürlü diş macunları ağız gargaraları kullanabilir.3 yaş altı çocuklarda çocuk diş macunları kullanılmalı ve yutmaya karşı ebeveyn kontrolünde olmalıdır.6 yaş öncesi yine yutma refleksi tam olarak gelişmediği için, ağız gargaraları çocuklara önerilmez.

Çocuk Dişlerinde Yapılabilecek Uygulamalar Kısaca

-Florür uygulaması

-Fissür örtücü uygulaması

-Dolgu

-Kanal Tedavisi

-Diş çekimi ve sonrasında yer tutucular

-Paslanmaz çelik kuronlar

Çocuklarda Diş Gıcırdatma

Süt dişlerinin düşüp kalıcı dişlerin sürmeye başladığı dönemde (karışık dişlenme dönemi) çocuklar dişlerini gıcırdatabilmektedir. Başka hiçbir neden yoksa bu dönem sonunda gıcırdatma,dişlerini sıkma sona erebilir.Birtakım psikolojik problemler, aile içi sorunlar,yeni kardeş kıskançlığı,okul ile ilgili problemler,uykusuzluk,gerginlik de  diş sıkma ve gıcırdatma nedeni olabilir.Dişlerde kapanış bozuklukları ,yüksek bir dolgu da gıcırdatmayı başlatabilir.Sistemik problemlere örnek olarak sinüzitten dolayı burun akıntısı olanlar ,hormonal problemi olanlar, alerjik sorunlular ve bağırsak paraziti olanlar verilebilir.Bağırsaktan gelen uyarılar beyinde sindirim faaliyetini başlatır.Mide asidi artar ,Tükürük akış ve çene kaslarında kasılmalar artar ve çocuk dişlerini sıkar.Diş hekiminin uyguladığı tedavi sonuç vermezse, çocuk doktoruna yönlendirilerek sistemik bir problemi var mı diye araştırılmalıdır.